Rimski mostovi na prostoru bivše Jugoslavije
Rimski mostovi na prostoru bivše Jugoslavije, pa većina ili ni jedan nije iz rimskog perioda ali ih naš narod od pamtiveka naziva rimskim. Zanimljivo je da je većina mestova iz otomanskog perioda…
Da li je u pitanju pamćenje naroda, koje se prenosi sa kolena na koleno, i koje se odnosi na davnu istoriju kada su Rimljani stvarno živeli na ovim prostoru ostaje nedorečeno i nedovoljno istraženo. Narodno, kolektivno pamćenje, kao istorijski izvor nije podržan činjenicama, pa je stoga nepouzdan. No kada dođemo do arheoloških činjenica često se ispostavi da su narodna predanja tačna.
Sa druge strane imamo prave rimske mostove, kao tip mostova. Njih su naravno napravili Rimljani ali je kod njih bitniji način (kameni lukovi koji spajaju stubove) kako su izgrađeni. Svi ovi “rimski” ili otomanski mostovi sa prostora bivše Jugoslavije su građeni na takav način. Logično je da su neki od ovih mostova tokom vekova dobili neko “lično” ime po nekoj specifičnosti koja je vezana za tu lokaciju ali se kod nekih i dalje zadržalo ime “Rimski most”. Kako je narod u ta davna otomanska vremena znao za još starija rimska vrmena ostaje pitanje…
Radi boljeg razumevanja rimskog načina gradnje pogledajte ovaj video.
Rimski mostovi
Predstavljamo vam list sa mostovima koji potencijalno odgovaraju ovom fenomenu.
- Rimski most – Kumanica, Ivanjica, Srbija: Nalazi se u blizini Ivanjice u selu Kumanica na reci Moravica (Zapadna Morava). Danas je ovo samo pešački most, dok u otomansko doba nije bilo neobično videti teretna kola na ovom mostu. Ne zna se ko i kada je napravio ovaj most.
- Rimski most – Ilidža, Sarajevo, Bosna: Kameni most sa sredine 16-tog veka. redpostavlja se da ga je napravio Rustem-paša Opuković.
- Rimski most – “Latinska ćuprija”, Ljubovija, Srbija: Kameni most koji prelazi preko male planinske reke. Najverovatnije je tu postojao most i rimsko vreme ali je dnašnji izgled dobio tokom osmanske vladavine.
- Rimski most – Moštanica, Nikšić, Crna Gora: Kameni most u Nikšiću, zanimljivo je da u njegovoj blizini stvarno postoji rimsko groblje.
- Rimski most – Bistrica, Bijelo Polje, Crna Gora: Kameni most iz 17. veka.
- Rimski most – “Terzijski most”, Đakovica, Srbija: Kameni most preko reske Ribnik, izgrađen u 15 veku dok je današnji izgled dobio u 18. veku.
- Rimski most – “Vojinovića most”, Vučitrn, Srbija: Most koji je izgrađen u 14. veku i najstariji je kameni most u Srbiji. Nekada je išao preko Sitnice ali je ona promenila svoj tok pa se danas most nalazi u usred Vučitrna.
- Rimski most – “Ćuprija”, Višegrad, Bosna: Verovatno najpoznatiji most u ovoj listi, poznat po Andrićevom delu “Na Drini ćuprija”. Most je izgrađen u 16. veku po nalogu Mehmed-paše Sokolovića a od 2007 se nalazi na UNESCO listi svetske baštine.
- Rimski most – “Kameni ili Dušanov most”, Skoplje, Makedonija: Most koji se preuža preko Vardara i simbol je Skoplja. Most je izgrađen polovinom 15. veka po nalogu Mehmeda II, na ostacima rimskog mosta.
- Rimski most – “Kozja ćuprija”, Sarajevo, Bosna: Most ide preko reke Miljacke. Napravljen je za vreme otomanske vladavineu 16. veku.
Creative Commons – image, by J_budissin / en.wikipedia.org
